Fixatie en fixeren

Aan tafel zitten de ouders van Tjeerd samen met zijn begeleider van de dagbesteding en de teammanager van de locatie al klaar voor het consult. Het was vanochtend druk op de weg en ondanks het feit dat ik ruim op tijd ben weggereden van huis, ben ik toch net niet te laat aangekomen. Vandaag gaat een lange dag worden. De afspraken zijn tot laat in de middag gepland. Vier dagen geleden heb ik de agenda gekregen met alle voorbereidingsformulieren. Op de voorbereidingsformulieren staat de vraagstelling, de huidige medicatie en de voorgeschiedenis van de patiënten die ik ga zien.

Met een verse mok koffie onder handbereik start ik mijn laptopje op en begin ondertussen alvast het gesprek met de ouders.  Hun zoon Tjeerd heeft autisme en een matige verstandelijke handicap. Hij is nu vijftien jaar en lijkt last te hebben van steeds toenemende onrust.  De ouders willen graag weten of dit door de puberteit komt, of dat de onrust komt omdat de medicatie niet goed is aangepast aan zijn toegenomen gewicht. Gedurende het gesprek is het toch weer opvallend dat de ouders van Tjeerd echt andere zaken waarnemen dan de begeleiders op zijn dagbesteding. Als we aan het eind van het gesprek komen meld ik dat ik Tjeerd graag nog wel zelf wil zien en als het even lukt ook even globaal wil nakijken. De ouders grinniken en zeggen dat ik het natuurlijk altijd mag proberen. We spreken af dat ik eerst even met de begeleiding ga kijken en dan wel zie of ik überhaupt wat zou kunnen doen.

Beneden zie ik Tjeerd achter zijn eigen tafel zitten met zijn gezicht naar een wand met verschillende doorzichtige bakjes. In deze bakjes zitten boutjes en moertjes. Hij is druk bezig  alle boutjes te ontdoen van moertjes en ze weer in het goede bakje te leggen. Tjeerd is een flinke vent en je zou hem eigenlijk ouder dan vijftien schatten. Als ik wat dichterbij kom zie ik dat hij snel naar links kijkt om te zien wat er gebeurt of wie er aankomt. Hij gaat ondertussen door met zijn werkje. Hoe dichter ik hem nader, hoe vaker hij even snel met zijn ogen mijn kant opschiet.

Bij hem aangekomen laat ik mijn stethoscoop zien en zeg dat ik dokter Michiel ben en dat ik graag even naar zijn hart, longen en buik wil luisteren. Hij reageert niet dus ik besluit gewoon maar te starten en ga op mijn hurken naast hem zitten. Ik kan rustig alles nakijken en ik kan zonder problemen zijn bloedruk opnemen en in zijn oren kijken. Ondertussen gaat Tjeerd gewoon door met zijn bezigheden. Hij lijkt steeds minder last te hebben van mij. Uiteraard let ik wel op dat ik hem niet te veel in zijn werkje stoor.

Als ik even later klaar ben ga ik weer rechtop staan en bedenk ik me of ik niet wat vergeten ben. Terwijl ik dat doe kijk ik naar de deuropening. Daar staat de begeleiding ademloos naar ons te kijken met naast hen de moeder van Tjeerd. Ik zie twee dikke tranen over haar wangen naar beneden glijden. Verschrikt vraag ik of ik iets fout heb gedaan. „Nee hoor” zegt zijn moeder terwijl er een glimlach op haar gezicht doorbreekt „maar als we naar het ziekenhuis moesten of bij de huisarts moesten komen, dan kon de dokter hem niet nakijken zonder dat we hem met vier man moesten fixeren. Daar moest ik aan denken. Dit is de eerste keer dat een dokter hem zonder gevecht kan nakijken.”

De naam van Tjeerd is gefingeerd

13 oktober 2014