Zelfstandig

Tegenover mij zit Farid. Hij is nu 36 jaar. Hij zegt me te herkennen als ik vertel dat ik eerder met hem gesproken heb.
Ongeveer twee jaar geleden zat ik ook al eens tegenover hem namelijk. Dat was toen in de opvang voor dak- en thuislozen. Nu zit ik in een spreekkamer van de stadsgevangenis in Rotterdam. Farid ziet er beter en verzorgder uit dan destijds.
Twee jaar geleden had ik een gesprek met hem omdat we vermoedden dat hij moeite had zich staande te houden in de maatschappij. Hij kon niet goed rekenen en lezen en schrijven lukte ook niet zo best. Zijn verhaal was doordrenkt van gedoe.
Keer op keer in en uit de gevangenis. Drie keer had de rechter hem al veroordeeld tot een ISD-maatregel. Een mogelijkheid die de rechter heeft om iemand maximaal twee jaar in een inrichting te plaatsen als diegene door recidiverende criminaliteit steeds maar weer in de fout gaat. Maar elke keer als hij na twee jaar weer vrij kwam, ging het net zo hard weer mis
Als ik Farid vertel dat ik denk dat hij niet goed voor zichzelf kan zorgen wordt hij boos. Hij buigt zich over de tafel naar mij toe en kijkt mij dreigend aan.
Ik zit alleen met hem in het kamertje. De noodknop is vlak achter mij en de bewaker zou bij de deur blijven staan, maar uiteraard voel ik me niet helemaal senang op dat moment.
Farid zegt dat hij prima voor zichzelf kan zorgen. Hij gaat zelfstandig wonen wanneer hij vrij komt, weet hij te vertellen.
Ik vraag naar zijn cocaïne verslaving en hij verzekert mij dat hij prima cocaïne kan gebruiken en dat hij dat heel goed in de hand kan houden ook als hij zelfstandig gaat wonen.
Als ik Farid zeg dat ik dat zeer betwijfel en dat ik er van overtuigd ben dat als hij weer cocaïne gaat gebruiken zijn hersenen op standje “blank” gaan en dat hij daarom net als alle vorige keren weer in de problemen komt, zie ik hem denken. En ik besluit om meteen maar door te pakken.
“Farid, je maakt er al 20 jaar een puinhoop van. Twee jaar geleden zag ik je voor het eerst in de dak- en thuislozen-opvang. Toen beweerde je ook al dat je prima voor jezelf kon zorgen en wilde je geen hulp. Nu zit ik weer tegenover je. Je kunt het niet. Het spijt me, maar je kunt niet voor jezelf zorgen. Je hebt hulp nodig en begeleiding om te zorgen dat je niet steeds in de shit terecht komt.”
Farid is weer achterover gaan zitten. Ik zie hem denken.
Dan formuleert hij de meest briljante zin die ik vermoedelijk ooit gehoord heb: “Ja, maar hier in de gevangenis kan ik toch ook heel goed voor mezelf zorgen? Ik ben hier helemaal zelfstandig!”

De naam is gefingeerd uiteraard